Asia Society Policy Institute

សម្រាប់គតម្រាងតម្រៅម្របតេស៖

រដ្ឋាភិបាលចិន គួរតែ៖ 

• បង្កើតបណ្តាញសហប្រតិបត្តិការដែលមានអត្ថប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក និងវេទិកាដែលគិតពិចារណាពីតម្រូវការរបស់ប្រទេសជាម្ចាស់ផ្ទះសម្រាប់ ការអភិវឌ្ឍបរិស្ថានបៃតង និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព។¹
  • បង្កើតយន្តការទ្វេភាគី និងពហុភាគីសម្រាប់កិច្ចសន្ទនា និងការផ្លាស់ប្តូររវាងរដ្ឋាភិបាល ក្រុមហ៊ុន ទីប្រឹក្សា អង្គការ CSOs/NGOs និងសាធារណៈជនលើគោលគំនិត ច្បាប់ បទប្បញ្ញត្តិ គោលនយោបាយ ស្តង់ដា យុទ្ធសាស្ត្រ និងផែនការសកម្មភាពសម្រាប់ ការការពារបរិស្ថាន។²
• លើកកម្ពស់ ការអភិវឌ្ឍកិច្ចសហការ និងការបំពេញទំនួលខុសត្រូវចំពោះសង្គមតាមរយៈ ហិរញ្ញធិការី ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការ។³

ហិរញ្ញធិការី ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការ គួរតែ៖ 

• កែលម្អទំនាក់ទំនងជាមួយអង្គការការពារបរិស្ថាន និង អង្គការ CSOs/NGOs ផ្សេងទៀត ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ប្រជាពលរដ្ឋដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់ និងរដ្ឋាភិបាលប្រទេសជាម្ចាស់ផ្ទះ។⁴
  • ចូលរួមជាមួយមេធាវី អ្នកប្រឹក្សាផ្នែកបរិស្ថាន អង្គការ CSOs/NGOs និងទីប្រឹក្សា ដើម្បីយល់កាន់តែច្បាស់អំពីច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិស្ដីអំពីបរិស្ថានរបស់ប្រទេសជាម្ចាស់ផ្ទះ ក៏ដូចជាបទដ្ឋានសង្គម និងវប្បធម៌របស់ពួកគេ។⁵

ហិរញ្ញធិការីគួរតែ៖ 

• ពិនិត្យមើល "ភាពត្រឹមត្រូវ ភាពជាតំណាង អនុលោមភាពតាម [នីតិវិធី] និងសុពលភាពនៃការចូលរួមរបស់សហគមន៍" នៅក្នុងឯកសារពិនិត្យអនុលោមភាពតាមច្បាប់ ដែលបានដាក់បញ្ជូនដោយក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការ។⁶
• ប្រមូលមតិ និងសំណូមពរពីសហគមន៍ កម្មករ អ្នកផ្គត់ផ្គង់ និងភាគីពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត។⁷
  • ទទួលយកសំណូមពរ និងមតិរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធ។
• ប្រឹក្សាយោបល់សាធារណៈដោយបើកចំហដោយយោងតាមលក្ខខណ្ឌតម្រូវរបស់ប្រទេសជាម្ចាស់ផ្ទះសម្រាប់គម្រោងដែលមានផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងសង្គមយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។⁸
• តម្រូវឱ្យក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការ៖⁹
  • ចូលរួមក្នុងការប្រឹក្សាយោបល់ដ៏មានន័យជាមួយនឹងភាគីពាក់ព័ន្ធក្នុងអំឡុងពេលមុនធ្វើផែនការ និងការអនុវត្តគម្រោងតាមវិធីដែលសមស្របនឹងហានិភ័យ និងផលប៉ះពាល់របស់គម្រោង។ 
  • រួមបញ្ចូលកំណត់ត្រានៃការប្រឹក្សាយោបល់ និងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកចូលរួមក្នុងឯកសារវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងសង្គម (ESIA)។
  • ឆ្លើយតបទៅនឹងការទាមទារសមហេតុផលរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់ អង្គការ CSOs/NGOs និងភាគីពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ក្នុងអំឡុងដំណាក់កាលអនុវត្តគម្រោង និងប្រតិបត្តិការគម្រោង។
• ពង្រឹងទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងភាគីពាក់ព័ន្ធ។¹⁰
  • ចូលរួមជាមួយសមាជិកសាធារណៈជនទូទៅ និងផ្តល់ឱកាសដល់ពួកគេក្នុងការគាំទ្រសកម្មភាពអភិវឌ្ឍន៍ និងវិធានការបង្ការហានិភ័យ។¹¹
• ការពារមនុស្សចាស់ និងសហគមន៍ដែលមិនសូវមានសិទ្ធិ។¹²
• លើកកម្ពស់ការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌។¹³

ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការ៖ 

• បង្កើតក្រុម ឬនាយកដ្ឋានចូលរួមសហគមន៍យោងតាមការណែនាំរបស់សមាគមអ្នកម៉ៅការអន្តរជាតិនៃប្រទេសចិន (CHINCA)។¹⁴
  • បង្កើតមុខតំណែងគ្រប់គ្រងក្នុងក្រុមហ៊ុន ដែលទទួលខុសត្រូវចំពោះការចូលរួមរបស់សហគមន៍។¹⁵
  • ជួលអ្នកឯកទេសចូលរួមសហគមន៍។
  • ជួលអ្នកបកប្រែផ្ទាល់មាត់ដែលអាចនិយាយជាភាសាក្នុងតំបន់បាន រួមទាំងភាសារបស់ជនជាតិភាគតិច និងជនជាតិដើមភាគតិច ហើយមានការយល់ដឹងអំពីវប្បធម៌ក្នុងតំបន់។
• អនុវត្តការគូសផែនទីភាគីពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណបុគ្គល ឬក្រុមដែលមានឥទ្ធិពល ឬអាចទទួលរងផលប៉ះពាល់ដោយការសម្រេចចិត្ត និងសកម្មភាពរបស់គម្រោង។¹⁶
  • ធ្វើការស្រាវជ្រាវឯកសារដែលមានស្រាប់ និងចុះស្រាវជ្រាវដើម្បីស្វែងយល់ប្រវត្តិនៃសហគមន៍។¹⁷
  • កំណត់ឲ្យបានឆាប់នូវតម្រូវការ និងហានិភ័យចំពោះសហគមន៍ ជាពិសេសទាក់ទងនឹង ការធ្វើលទ្ធកម្មដីធ្លី ការជ្រើសរើសទីតាំង ការងារ ការវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន (EIA) និងបញ្ហាផ្សេងទៀតដែលទាមទារការទំនាក់ទំនង និងការចរចា។¹⁸
• ទំនាក់ទំនងជាមួយភាគីដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់ឱ្យបានឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។¹⁹
  • បង្កើតបរិយាកាសស្វាគមន៍ចំពោះភាគីពាក់ព័ន្ធ ដែលបើកចំហចំពោះមតិសាធារណៈ។81 បញ្ឈប់ការអនុវត្តដែលមិនពាក់ព័ន្ធនឹងការនិយាយ ឬការស្តាប់។  
    • របៀបនៃការចូលរួមដែលត្រូវពិចារណារួមមាន ការប្រជុំជាសាធារណៈ ការពន្យល់ប្រាប់ដោយសង្ខេប ការិយាល័យទំនាក់ទំនងសហគមន៍នៅនឹងកន្លែង ការប្រជុំបិទទ្វារ ការចុះជួបដល់ផ្ទះ ការហៅទូរសព្ទ និងការហៅលេខទូរសព្ទទាន់ហេតុការណ៍។²¹
  • រៀបចំកិច្ចប្រជុំនៅកន្លែង ដែលអាចចូលបានដោយមធ្យោបាយធ្វើដំណើរសាធារណៈ រួមទាំងសម្រាប់ ជនពិការផងដែរ។²²
  • ប្រើភាសាក្នុងតំបន់ គ្រាមភាសា និងការបកស្រាយពាក្យបច្ចេកទេស ដើម្បីបង្កើនលទ្ធភាពប្រើប្រាស់។²³
  • ត្រូវ​ចងចាំ​អំពី​តំណមរបស់ជាតិសាសន៍ និង​សាសនា។²⁴
  • ពិចារណាលើអតុល្យភាពអំណាច ដែលមានស្រាប់រវាងគូភាគី។²⁵
• បង្កើតយន្តការទំនាក់ទំនងជាប្រចាំ រួមទាំងយន្តការប្រឹក្សាយោបល់ពហុភាគី ដើម្បីចូលរួមកិច្ចសន្ទនារិះគន់ស្ថាបនាជាមួយ ប្រជាពលរដ្ឋដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់ និងភាគីពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត។²⁶
  • ផ្តល់អាទិភាពដល់គោលការណ៍ទាំងប្រាំមួយចំណុចរបស់ CHINCA អំពីការចូលរួមក្នុងសហគមន៍៖²⁷
    • ផ្តោតលើសមភាព និងផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក។ 
    • ស្វែងរកចំណុចរួម ដោយរក្សាភាពខុសគ្នា។ 
    • ចូលរួមក្នុងការទំនាក់ទំនងទៅវិញទៅមក។ 
    • ផ្តល់ព័ត៌មានស្របគ្នា ដើម្បីជៀសវាងការផ្តល់សញ្ញាប្រទូសសរ៉ាយគ្នា។ 
    • គោរពទំនៀមទម្លាប់ក្នុងតំបន់។ 
    • ប្រែក្លាយពាក្យសម្ដីទៅជាសកម្មភាព។ 
  • ពង្រឹងទំនាក់ទំនង និងការផ្លាស់ប្តូរជាមួយសហគមន៍មូលដ្ឋានពេញមួយវដ្តនៃជីវិតរបស់គម្រោង។²⁸
    • រៀបចំសិក្ខាសាលា និងសន្និសិទ ដើម្បីប្រមូលមតិ និងដំបូន្មានរបស់សមាជិកសហគមន៍អំពីផលប៉ះពាល់របស់គម្រោង ស្របតាមច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិរបស់ប្រទេសជាម្ចាស់ផ្ទះ។²⁹
    • ប្រឹក្សាយោបល់ជាមួយសហគមន៍មូលដ្ឋានយ៉ាងសកម្មអំពីរបៀបប្រើប្រាស់ដីធ្លីដែលមានអត្ថន័យជាក់លាក់នៃវប្បធម៌ អេកូឡូស៊ី សេដ្ឋកិច្ច ឬសាសនា។³⁰
    • ប្រមូលទស្សនៈរបស់ប្រជាជនពីអ្នកតំណាងសហគមន៍ ដើម្បីកែលម្អគម្រោង។³¹
  • ប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយសហជីពក្នុងតំបន់ អ្នកដឹកនាំសាសនា និងជនជាតិភាគតិច និងភាគីពាក់ព័ន្ធនៃប្រទេសជាម្ចាស់ផ្ទះផ្សេងទៀត។³²
  • បង្កើតទំនាក់ទំនងជាមួយប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ដើម្បីបង្កើនការចូលរួមជាមួយទស្សនិកជនគោលដៅ។³³
  • ជៀសវាងធ្វើការសន្យាដែលលឿន និងមិនប្រាកដប្រជា ដែលមិនអាចសម្រេចបាន។³⁴
  • ពិភាក្សាលើបញ្ហានានា ទាក់ទងនឹងការការពារបរិស្ថានជាមួយនឹងភាគីពាក់ព័ន្ធឱ្យបានទាន់ពេលវេលា។³⁵
  • ទទូចសុំ គោរព និងឆ្លើយតបយ៉ាងបុរេសកម្មទៅនឹងមតិរិះគន់ស្ថាបនារបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ការរំពឹងទុក និងក្តីកង្វល់ក្នុងលក្ខណៈតម្លាភាព។³⁶សូមមើលការបង្កើត និងថែទាំយន្តការនៃបណ្តឹងសាទុក្ខ សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីដំណើរការនេះ។
• បង្កើតកិច្ចសហការជាដៃគូជាមួយសហគមន៍មូលដ្ឋាន រដ្ឋាភិបាល អង្គការ CSOs/NGOs និងភាគីពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត។³⁷
  • ពង្រឹងទំនាក់ទំនងជាមួយប្រជាជនក្នុងតំបន់ដោយស្មោះត្រង់ និងបង្កើនទំនុកចិត្ត។³⁸
  • សហការជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធលើការជៀសវាង និងបន្ថយផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាន។³⁹
  • អនុញ្ញាតឱ្យ អង្គការ CSOs/NGOs ចូលរួមក្នុងការត្រួតពិនិត្យ ការតស៊ូមតិ និងការសហការដើម្បីជួយកំណត់ហានិភ័យ។⁴⁰
• ពិចារណាយ៉ាងពេញលេញ និងសម្របសម្រួលផលប្រយោជន៍ និងក្ដីកង្វល់របស់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់។ គិតពិចារណាអំពីរបៀបដែលគម្រោងប៉ះពាល់ដល់ក្រុមជាក់លាក់ណាមួយ។⁴¹
  • គោរពសិទ្ធិប្រជាពលរដ្ឋដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់ក្នុងការអនុវត្តសិទ្ធិគ្រប់គ្រងលើការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងវប្បធម៌របស់ពួកគេ។⁴²
  • ចូលរួម និងស្វែងរកការគាំទ្រពីប្រជាពលរដ្ឋដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់ រួមទាំងអ្នកដែលមានសិទ្ធិកាន់កាប់ស្របច្បាប់ មុនពេលធ្វើការសម្រេចចិត្ត។⁴³
  • គាំទ្រដល់ក្រុមដែលមានចំណូលទាប ស្ត្រី ជនពិការ និងក្រុមដែល ងាយរងគ្រោះ ផ្សេងទៀត។105 ពិចារណាថាតើបណ្តាញចូលរួម នឹងបង្កការលំបាកដល់ក្រុមដែលងាយរងគ្រោះដែរឬទេ។⁴⁵
• បង្កើត និងបន្តរក្សាទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងជនជាតិដើមភាគតិចដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់ ដោយផ្អែកលើការប្រឹក្សាយោបល់ និងការចូលរួមដោយមានព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់។⁴⁶
  • គោរព និងការពារវប្បធម៌ និងបេតិកភណ្ឌនៃជនជាតិដើមភាគតិច។⁴⁷
  • ប្រឹក្សាយោបល់ជាមួយជនជាតិដើមភាគតិចដោយផ្ទាល់ ដើម្បីធានាថា គម្រោងនីមួយៗគោរពសិទ្ធិ វប្បធម៌ និងជីវភាពរស់នៅផ្អែកលើធនធានធម្មជាតិរបស់ពួកគេ។⁴⁸
  • ចូលរួមជាមួយអ្នកជំនាញឯករាជ្យ និង/ឬអង្គការ CSO/NGO ដែលគួរឱ្យទុកចិត្ត ប្រសិនបើមិនអាចធ្វើការប្រឹក្សាយោបល់ដោយផ្ទាល់បាន។⁴⁹
  • ទទួលបាន ការយល់ព្រមសេរី និងជាមុនដោយទទួលបានការជូនដំណឹង (FPIC) របស់ជនជាតិដើមភាគតិចសម្រាប់គម្រោងថ្មី និងការផ្លាស់ប្តូរចំពោះគម្រោងដែលមានស្រាប់ ដែលអាចមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរលើសហគមន៍ទាំងនេះ ក៏ដូចជាដីធ្លី ដែលពួកគេធ្លាប់កាន់កាប់ ឬប្រើប្រាស់តាមទំនៀមទម្លាប់។⁵⁰
  • កុំចូលរួមក្នុងសកម្មភាពគម្រោង ដែលនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់វប្បធម៌ និងប្រពៃណីក្នុងតំបន់។⁵¹
• លើកទឹកចិត្តដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុង ការអភិវឌ្ឍបរិស្ថានបៃតង ជាមួយក្រុមហ៊ុន និងស្ថាប័ននានានៅក្នុងប្រទេសជាម្ចាស់ផ្ទះ។⁵²
  • បង្កើតយន្តការសហការយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាពជាមួយនិយ័តករការពារបរិស្ថាន និងអង្គការពាក់ព័ន្ធនៅក្នុងប្រទេសម្ចាស់ផ្ទះ។⁵³
  • ស្វែងរកយ៉ាងបុរេសកម្មនូវការណែនាំរបស់ពួកគេលើការគ្រប់គ្រងការការពារបរិស្ថាន។
  • ស្វែងយល់អំពីតំបន់ងាយខូចខាតបរិស្ថានតាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយអង្គការការពារបរិស្ថាន។ 
• ធានាឱ្យមានការចូលរួមយ៉ាងសកម្ម សេរីភាព ប្រសិទ្ធភាព ដ៏មានន័យ និងការជូនដំណឹងអំពីការចូលរួមរបស់បុគ្គល និងក្រុមក្នុងដំណើរការធ្វើការសម្រេចចិត្ត។⁵⁴
  • ចូលរួមជាមួយប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ក្នុងការអភិវឌ្ឍវិសាលភាពនៃគម្រោងនីមួយៗ⁵⁵
  • ពិចារណាលើការរំពឹងទុករបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធនៅពេលធ្វើការសម្រេចចិត្ត។⁵⁶
  • លើកទឹកចិត្តសមាជិកសហគមន៍ឱ្យចូលរួមក្នុងដំណើរការធ្វើការសម្រេចចិត្តសំខាន់ៗ។⁵⁷
• បង្កើតយន្តការចូលរួមពីភាគីពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីសម្រួលដល់ការចូលរួមរបស់ពួកគេនៅក្នុងគម្រោង។⁵⁸
• ផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌ជាមួយប្រទេសជាម្ចាស់ផ្ទះ។⁵⁹
  • គោរពទំនៀមទម្លាប់ក្នុងតំបន់។⁶⁰
    • ចូលរួម និងគាំទ្រពិធីបុណ្យក្នុងស្រុក និងព្រឹត្តិការណ៍សាសនាផ្សេងៗ។⁶¹

ហិរញ្ញធិការីគួរតែ៖ 

• សហការជាមួយក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការ ដើម្បីរៀបចំ និងអនុវត្តដំណើរការពិគ្រោះយោបល់ដ៏មានន័យ។  
  • តម្រូវឱ្យក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការចូលរួមជាមួយប្រជាពលរដ្ឋដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់ អង្គការ CSOs/NGOs អ្នកស្រាវជ្រាវ/អ្នកជំនាញ និងភាគីពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត តាមរយៈការបង្ហាញព័ត៌មានឱ្យបានជាប់លាប់ ប្រឹក្សាជាមួយពួកគេឱ្យបានញឹកញាប់ និងចូលរួមជាទៀងទាត់។ 
  • បង្កើតក្រុមគម្រោងដើម្បីចូលរួមក្នុងសកម្មភាពពិគ្រោះយោបល់សម្រាប់គម្រោងដែលមានផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងសង្គមធ្ងន់ធ្ងរ និងដើម្បីយល់កាន់តែច្បាស់ពីក្ដីកង្វល់របស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់។  
  • ធានាថាក្ដីកង្វល់របស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ត្រូវបានដោះស្រាយនៅក្នុងផែនការគ្រប់គ្រងបរិស្ថាន និងសង្គម (ESMP) ការបង្កើតគម្រោង និងឯកសារផ្សេងៗទៀត។

• តាមដានលើការអនុវត្តការពិគ្រោះយោបល់ និងការចូលរួមពីភាគីពាក់ព័ន្ធដោយក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការ ដែលជាផ្នែកមួយនៃការស៊ើបអង្កេតរបស់ពួកគេ។ 

  • ធានាថាការពិគ្រោះយោបល់ និងប្រភេទផ្សេងទៀតនៃការចូលរួមជាមួយប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ត្រូវបានធ្វើឡើងស្របតាមលក្ខខណ្ឌតម្រូវផ្ទៃក្នុង។  

• តម្រូវឱ្យក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការទទួលបាន FPIC របស់ជនជាតិដើមភាគតិច។  
  • ប្រសិនបើ FPIC មិន​ត្រូវ​បាន​ផ្តល់​ដោយ​សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ទេ​នោះ គ្មាន​គម្រោង​ណា​មួយ​នឹង​ត្រូវ​បាន​ផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានឡើយ។ 

ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការគួរតែ៖  

• កំណត់តួនាទី ទំនួលខុសត្រូវ និងសិទ្ធិអំណាចច្បាស់លាស់សម្រាប់បុគ្គលិក និងថ្នាក់គ្រប់គ្រងជាន់ខ្ពស់។ 
  • លើកទឹកចិត្តឱ្យមានសកម្មភាពសមរម្យតាមវប្បធម៌ ដោយផ្តល់ការបណ្តុះបណ្តាលដល់បុគ្គលិកអំពីវប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ និងប្រពៃណីក្នុងស្រុក។ 
  • ចាត់តាំងបុគ្គលិកជាក់លាក់ឱ្យទទួលខុសត្រូវក្នុងការអនុវត្ត និងតាមដានសកម្មភាពចូលរួមរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធ និងអនុលោមភាព។ 
• បង្កើតផែនការការចូលរួមរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធដែលកំណត់អត្តសញ្ញាណក្រុមនៃភាគីពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗ ក៏ដូចជាតួនាទី និងទំនួលខុសត្រូវរបស់ពួកគេនៅក្នុងគម្រោងនីមួយៗ និងវិធីចូលរួមដ៏មានសក្តានុពល។  

  • កំណត់ថាតើសហគមន៍មូលដ្ឋានណាខ្លះអាចរងផលប៉ះពាល់ដោយសកម្មភាពគម្រោង និងអង្គការ CSOs/NGOs ណាដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយសហគមន៍ទាំងនេះរួចហើយ ឬចូលរួមក្នុងការងារដែលពាក់ព័ន្ធ។ 

    • កំណត់កម្រិតនៃការទំនាក់ទំនងសមរម្យសម្រាប់ក្រុមនីមួយៗ ឬប្រភេទនៃភាគីពាក់ព័ន្ធ។ 

    • កំណត់អត្តសញ្ញាណ និងកំណត់វិធីទំនាក់ទំនងនៃការចូលរួមដ៏ល្អបំផុតសម្រាប់ ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ដែលអាចជួបការលំបាក ឬងាយរងគ្រោះដោយសារកាលៈទេសៈរបស់ពួកគេ។  

    • ជួលភាគីទីបីដែលជាអ្នកឯកទេសឯករាជ្យ ដើម្បីជួយក្នុងការកំណត់អត្តសញ្ញាណភាគីពាក់ព័ន្ធ និងរៀបចំដំណើរការចូលរួមប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន។ 

  • រៀបចំដំណើរការពិគ្រោះយោបល់ដែលធានាថាភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់មានមតិក្នុងការបញ្ចេញ។  
    • ពិពណ៌នាអំពីពេលវេលា និងវិធីសាស្រ្តនៃការចូលរួមជាមួយនឹងភាគីពាក់ព័ន្ធដែលមានក្រុមផ្សេងៗគ្នាពេញមួយវដ្តជីវិតនៃគម្រោង។ 
    • ធានាថាពេលវេលាមួយចំនួនធំត្រូវបានបែងចែកទៅឱ្យការពិគ្រោះយោបល់ដ៏មានន័យជាមួយប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ក្នុងដំណាក់កាលរៀបចំផែនការមុនអនុវត្តគម្រោង។  
  • កំណត់ប្រភេទព័ត៌មានដែលគួរចែករំលែករវាងភាគីពាក់ព័ន្ធ។  
  • កំណត់លក្ខណៈសំខាន់ៗ និងផលប្រយោជន៍របស់ក្រុមភាគីពាក់ព័ន្ធនីមួយៗ បន្ថែមពីលើកម្រិតនៃការចូលរួម និងការពិគ្រោះយោបល់សមស្រប។ 
  • ចាប់ផ្ដើមនីតិវិធីសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការ ដើម្បីប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធ។ 
  • ពិពណ៌នាអំពីវិធានការដើម្បីសម្រួលដល់ការចូលរួមរបស់ក្រុមងាយរងគ្រោះ។
• ដាក់បញ្ជូនសេចក្តីព្រាងផែនការចូលរួមជាមួយនឹងភាគីពាក់ព័ន្ធទៅឱ្យ ហិរញ្ញធិការីសម្រាប់ពិនិត្យ និងអនុម័តឱ្យបានឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។

• ជួលអ្នកបកប្រែផ្ទាល់មាត់ដែលស្ទាត់ជំនាញក្នុងគ្រាមភាសា និងភាសាក្នុងតំបន់ដូចជាជនជាតិភាគតិច និងភាសាជនជាតិដើម។ 

  • ធ្វើការជាមួយអ្នកបកប្រែផ្ទាល់មាត់ដើម្បីធ្វើការបកប្រែផែនការការចូលរួមរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធ។  

  • ជូនដំណឹងដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់ អង្គការ CSOs/NGOs និងភាគីពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗផ្សេងទៀតនៅក្នុង និងជុំវិញទីតាំងគម្រោងរៀងរាល់ការប្រជុំ យ៉ាងហោចណាស់ឱ្យបានពីរសប្តាហ៍ជាមុន ដោយផ្ញើលិខិតផ្លូវការមួយ និយាយតាមវិទ្យុសហគមន៍មូលដ្ឋាន ការបង្ហោះសារនៅលើផ្ទាំងផ្សព្វផ្សាយសហគមន៍ និង/ឬចែករំលែកសារនៅតាមភូមិ/ទីប្រជុំជន/ក្រុង/ស្រុក/សាលាខេត្ត។

• ក្នុងអំឡុងពេលនៃកិច្ចប្រជុំលើកដំបូង សូមផ្តល់ការបកប្រែនៃសេចក្តីព្រាងផែនការនៃការចូលរួមរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ដើម្បីជាឯកសារយោង ហើយនឹងតាមតម្រូវការដើម្បីផ្សព្វផ្សាយខ្លឹមសាររបស់ពួកគេដោយផ្ទាល់មាត់ និងដោយមើលឃើញ។ 

• បញ្ចូលមតិកែរិះគន់ស្ថាបនាពីប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ អង្គការ CSOs/NGOs និងភាគីពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗផ្សេងទៀតទៅក្នុងផែនការ។ 

  • កត់ត្រាសំណើរបស់ពួកគេសម្រាប់ការចូលរួមពីភាគីពាក់ព័ន្ធនាពេលអនាគត។ 

  • ដាក់ស្នើផែនការចុងក្រោយទៅហិរញ្ញធិការីសម្រាប់គម្រោងនីមួយៗ។ 

• ដាក់ស្នើសេចក្តីព្រាងផែនការចូលរួមជាមួយនឹងភាគីពាក់ព័ន្ធទៅឱ្យ ហិរញ្ញធិការីសម្រាប់សុំការពិនិត្យ និងអនុម័ត។ 
  • បង្ហាញកំណែទម្រង់ចុងក្រោយជាភាសាក្នុងតំបន់ និងគ្រាមភាសា ភាសាចិន និងភាសាអង់គ្លេសនៅលើគេហទំព័ររបស់ពួកគេ និងនៅតាមភូមិ/ទីប្រជុំជន/ក្រុង/ស្រុក/សាលាខេត្តឱ្យបានឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។ 
• ធានាថាគោលបំណង និងព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតត្រូវបានបង្ហាញ និងផ្សព្វផ្សាយជាភាសាក្នុងតំបន់ និងគ្រាមភាសា។ សូមមើលការចែករំលែកព័ត៌មានប្រកបដោយតម្លាភាព និងភាពស៊ីជម្រៅ សម្រាប់ការយល់ដឹងបន្ថែមលើការបញ្ចេញព័ត៌មានឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់។

• អនុវត្តដំណើរការក្នុងការពិគ្រោះយោបល់បន្តប្រកបដោយអត្ថន័យ ស្របតាមផែនការការចូលរួមរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធពេញមួយវដ្តជីវិតរបស់គម្រោង។ 

  • ប្រមូលផ្តុំមតិយោបល់បឋមអំពីការបង្កើត ហានិភ័យ ផលប៉ះពាល់ជាសក្តានុពល វិធានការកាត់បន្ថយ ជម្រើសជំនួស សកម្មភាពតាមដាន នីតិវិធីអនុវត្ត សំណង ជំនួយលើការផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅការស្តារជីវភាពរស់នៅ ការជ្រើសរើស និងជួល និងឱកាសការងារដែលមានសក្តានុពលរបស់គម្រោងនីមួយៗនៅក្នុងដំណាក់កាលរៀបចំផែនការមុនអនុវត្តគម្រោង។ 

  • ស្វែងរកមតិរិះគន់ស្ថាបនាពីភាគីពាក់ព័ន្ធលើការលទ្ធផលអនុវត្តបរិស្ថាន និងសង្គមរបស់ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការ ក៏ដូចជាផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងសង្គមរបស់គម្រោងក្នុងអំឡុងពេលអនុវត្តគម្រោង។ សូមមើលរបាយការណ៍ និងការតាមដានគម្រោងសម្រាប់ព័ត៌មានស្តីពីការប្រមូលមតិរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធដើម្បីរៀបចំរបាយការណ៍តាមដានជាប្រចាំ។ 

• ជំរុញឱ្យមានបរិយាកាសដែលគ្មានការបោកបញ្ឆោត ការជ្រៀតជ្រែក ការបង្ខិតបង្ខំ ការរើសអើង និងការបំភិតបំភ័យ។ 
  • ធានាថាតំណាងសហគមន៍ ឬអ្នកសម្របសម្រួលជាសមូហភាព ត្រូវមានប្រវត្តិរូប បណ្ដាញ និងទំនាក់ទំនងចាំបាច់ ដើម្បីតំណាងឱ្យសហគមន៍របស់ពួកគេយ៉ាងពេញលេញ និងសម្របសម្រួលលើការផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មានទៅវិញទៅមក។
• រៀបចំការចូលរួមទៅនឹងតម្រូវការរបស់ក្រុមដែលជួបការលំបាក និងងាយរងគ្រោះ។  
  • ពិចារណាពីក្ដីកង្វល់ និងចំណូលចិត្តផ្សេងៗនៃក្រុមជួបការលំបាក ឬងាយរងគ្រោះ។ 
  • ផ្តល់ជំនួយបន្ថែម ដើម្បីសម្រួលដល់ការចូលរួមរបស់ស្ត្រី មនុស្សចាស់ យុវជន ជនមានពិការភាព ជនជាតិភាគតិច និងជនជាតិដើមភាគតិច។
• ប្រើបណ្តាញទំនាក់ទំនង និងការចូលរួមដែលប្រជាពលរដ្ឋទទួលរងផលប៉ះពាល់ និងភាគីពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតបានបង្កើតរួចហើយនោះ ដូចជាការប្រជុំសហគមន៍ជាទៀងទាត់ជាមូលដ្ឋាន។  
  • ទាក់ទងទៅអ្នកដឹកនាំសហគមន៍ជាមុនអំពីលទ្ធភាពនៃការពិភាក្សាអំពីគម្រោងជាមួយសហគមន៍របស់ពួកគេនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំទាំងនេះ។ 
• ផ្តល់ពេលវេលាដែលគិតគូរដល់ជីវភាពរស់នៅ កាតព្វកិច្ចគ្រួសារ ការប្រតិបត្តិសាសនា និងការប្តេជ្ញាចិត្តចំណាយពេលវេលាផ្សេងទៀតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ ប្រសិនបើចាំបាច់ត្រូវរៀបចំកិច្ចប្រជុំដាច់ដោយឡែក ឬបន្ថែម (ដូចជាវេទិកា សិក្ខាសាលា ផ្តោតលើការពិភាក្សាជាក្រុមតូច និងបទសម្ភាសន៍)ណាមួយនោះ។ 
  • ជៀសវាង​ការ​កំណត់​ពេល​ប្រជុំ​ចំ​ពេល​ទទួល​ទាន​អាហារ ឬ​ពេល​បន់ស្រន់ ឬ​ពេល​មានវិធីបុណ្យផ្សេងៗ។ 
• អនុវត្តវិធីសាស្រ្តដោះស្រាយ និងប្រើប្រាស់ធនធានបន្ថែមនានា ដើម្បីចូលរួមជាមួយក្រុម និងបុគ្គលដែលរងផលប៉ះពាល់តាមវិធីផ្សេងៗគ្នា។ 
  • រៀបចំការពិភាក្សាជាក្រុមផ្តោតលើក្រុមជនងាយរងគ្រោះនីមួយៗនៃប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផងប៉ះពាល់ រួមបញ្ចូលទាំងប៉ុន្តែមិនកំណត់ត្រឹមចំពោះ មនុស្សចាស់ យុវជន ជនមានពិការភាព ជនជាតិដើមភាគតិច ជនជាតិភាគតិច និងស្ត្រី។ 
  • ធានាថាបុគ្គលិកស្ត្រីកោះហៅប្រជុំសម្រាប់តែស្ត្រី នៅពេលវេលាដែលសមស្រប។ ផ្តល់ការបណ្តុះបណ្តាលលើសមភាពយេនឌ័រ ការរើសអើង និងអំពើហិង្សាដល់តំណាងក្រុមហ៊ុនទាំងនេះ។  
• ជ្រើសរើសកន្លែងជួបជុំដែលមានភាពងាយស្រួលសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផងប៉ះពាល់ដើម្បីអាចទៅទីតាំងដោយការដើរ និង/ឬប្រើប្រាស់មធ្យោបាយធ្វើដំណើរសាធារណៈ។  
  • ពិចារណាទីតាំងដែលនៅជិតទីតាំងគម្រោង។ 
  • ស្នើផ្តល់នូវការរៀបចំមធ្យោបាយធ្វើដំណើរជូនទៅជនដែលមានពិការភាព និង/ឬទៅចុះសួរសុខទុក្ខពួកគេដល់ទីកន្លែងដែលអាចទៅបាន។ 
• បន្តធ្វើការជាមួយអ្នកបកប្រែផ្ទាល់មាត់ ដើម្បីប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាជាភាសាតំបន់ និងគ្រាមភាសា រួមមានភាសាជនជាតិភាគតិច និងភាសាជនជាតិដើម ដើម្បីចូលរួមក្នុងការនិយាយផ្ទាល់មាត់ និង/ឬទំនាក់ទំនងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ។
  • ជួលអ្នកបកប្រែផ្ទាល់មាត់ដែលជាស្ត្រី ដើម្បីជួយសម្រួលដល់កិច្ចប្រជុំបន្ថែមសម្រាប់តែស្ត្រី។ 
• ជួលអ្នកជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រឬបច្ចេកទេស ដើម្បីពន្យល់ពីបញ្ហាស្មុគស្មាញ និងឆ្លើយសំណួររបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធ។ 
  • ជួលអ្នកជំនាញស្ត្រី ដើម្បីចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំសម្រាប់តែស្ត្រី។ 
• ស្នើផ្តល់ការគាំទ្រផ្នែកថែទាំកុមារដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ ដើម្បីឱ្យមាតាបិតា រួមទាំងគ្រួសារដែលមានតែមេគ្រួសារមួយម្នាក់ចូលរួម។  
• រ៉ាប់រងលើការចំណាយទាំងអស់ដែលទាក់ទងនឹងការចូលរួមកិច្ចប្រជុំ រួមបញ្ចូលទាំងប៉ុន្តែមិនកំណត់ត្រឹមចំពោះ កន្លែងជួបជុំ អាហារសម្រន់ សម្ភារប្រជុំ មធ្យោបាយធ្ចើដំណើរ សេវាថែទាំកុមារ អ្នកបកប្រែផ្ទាល់មាត់ និងអ្នកជំនាញ។  
  • ជូនដំណឹងដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់អំពីដឹងថាចំណាយទាំងអស់ដែលនឹងត្រូវបានរ៉ាប់រង។  
  • សងប្រាក់ត្រលប់ទៅវិញភ្លាមចំពោះប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់សម្រាប់ចំណាយទាំងឡាយណាដែលកើតឡើងដោយពួកគេដើម្បីបានចូលរួមកិច្ចប្រជុំនីមួយៗ។ 

• កត់ត្រាសំណើរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធ មតិរិះគន់ស្ថាបនា ក្ដីកង្វល់​ និងសំណួរក៏ដូចជាព័ត៌មានអំពីគុណតម្លៃក្នុងតំបន់ទាក់ទងនឹងវប្បធម៌ និងបរិស្ថាន ដើម្បីពិចារណាដាក់បញ្ចូលដោយផ្ទាល់ទៅក្នុងផែនការគម្រោង និងដោះស្រាយក្នុងអំឡុងពេលកិច្ចប្រជុំនាពេលអនាគត។ 

  • រក្សាបញ្ជីឈ្មោះអ្នកចូលរួម ដើម្បីដាក់បញ្ចូលក្នុងផែនការចូលរួមរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធ។ សុំការអនុញ្ញាតពីអ្នកចូលរួមមុនពេលថតរូប។ 

  • ចែករំលែកច្បាប់ចម្លងនៃសេចក្តីសង្ខេបការប្រជុំ ឬកំណត់ចំណាំជាមួយប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់។ 

  • តាមដានជាមួយអ្នកចូលរួមលើបញ្ហាជាក់លាក់ នៅពេលចាំបាច់។ 

• សម្រាប់គម្រោងកាន់តែធំ ឬហានិភ័យកាន់តែខ្ពស់ ត្រូវពិចារណារៀបចំគណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលសហគមន៍ជាផ្លូវការ ដោយមានតំណាងពីក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ អ្នកម៉ៅការ អ្នកម៉ៅការបន្ត ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ អង្គការ CSOs/NGOs និងភាគីពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗផ្សេងទៀត។ 
  • ចូលរួមជាមួយក្រុមចម្រុះនៃអ្នកតំណាងសហគមន៍ - មិនមែនតែអ្នកដឹកនាំសហគមន៍នោះទេ - និងអង្គការ CSOs/NGOs។ 
  • អនុញ្ញាតឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ជ្រើសរើសអ្នកតំណាងរបស់ខ្លួនសម្រាប់គណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលសហគមន៍។ 
  • ធានាថាទស្សនៈ ផលប្រយោជន៍ និងតម្រូវការរបស់ក្រុមងាយរងគ្រោះត្រូវបានតំណាងដោយសមាជិកសហគមន៍យ៉ាងតិចម្នាក់ (ឧ. ស្ត្រី បុគ្គលគ្រប់ជនជាតិ សាសនា ឬភាសា សមាជិកនៃសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច មនុស្សចាស់ យុវជន និងជនពិការ)។ 
  • ផ្តល់ការគាំទ្រ និងការបណ្តុះបណ្តាលសមស្របដល់តំណាងសហគមន៍ និងអង្គការ CSOs/NGOs ដែលកំពុងចូលរួមនៅក្នុងគណៈកម្មាធិការ។ 
  • ប្រជុំគណៈកម្មាធិការនីមួយៗជាប្រចាំខែ ដើម្បីពិភាក្សាអំពីគម្រោង។ 
    • ជូនដំណឹងដល់គណៈកម្មាធិការនីមួយៗអំពីចំណុចសំខាន់នៃកិច្ចប្រជុំជាមួយគណៈកម្មាធិការសហគមន៍ដែលរងផលប៉ះពាល់ផ្សេងទៀត។ 
    • កត់ទុកកំណត់ហេតុកិច្ចប្រជុំ និងខ្លឹមសារសង្ខេបកិច្ចប្រជុំ។ ផ្តល់ច្បាប់ចម្លងនៃឯកសារទាំងនេះដោយផ្ទាល់ដល់អ្នកចូលរួម ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ អ្នកម៉ៅការ និងអ្នកម៉ៅការបន្ត។ 
    • រក្សាកំណត់ត្រាវត្តមានអ្នកចូលរួម។
  • តាមដានលើមតិយោបល់/សំណួរ/ក្ដីកង្វល់/ពាក្យបណ្តឹងរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ដោយធ្វើការឆ្លើយតបសមស្រប និង ចាត់ចំណាត់ការស្របគ្នានៅកិច្ចប្រជុំនាពេលខាងមុខ។ 
• បង្ហាញព័ត៌មានអំពីការពិគ្រោះយោបល់ជាផ្នែកនៃរបាយការណ៍ ESIA រួមទាំងការពណ៌នាអំពីភាគីពាក់ព័ន្ធដែលបានប្រឹក្សាយោបល់ សេចក្តីសង្ខេបនៃមតិរិះគន់ស្ថាបនា របស់ពួកគេ និងការពន្យល់អំពីរបៀបដែលមតិរិះគន់ស្ថាបនាត្រូវបានដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងរបាយការណ៍ ឬមូលហេតុអ្វីដែលមិនបានដាក់បញ្ចូល។ 
• អញ្ជើញប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ អង្គការ CSOs/NGOs និងភាគីពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗផ្សេងទៀត ដើម្បីចូលរួមក្នុងដំណើរការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត។ 
  • ចែករំលែកកំណែពង្រាងនៃកិច្ចព្រមព្រៀងគម្រោងជាគ្រាមភាសា និងភាសាក្នុងតំបន់។ 
  • ប្រមូលមតិរិះគន់ស្ថាបនាពីភាគីពាក់ព័ន្ធលើកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនេះ។ 
  • សូមគិតពិចារណាលើមតិយោបល់ គំនិត ឬការព្រួយបារម្ភរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ខណៈពេលដែលបង្ហើយឯកសារគម្រោង។ 
  • ផ្តល់ការពន្យល់អំពីមូលហេតុដែលផ្នែកនីមួយៗនៃមតិរិះគន់ស្ថាបនារបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធត្រូវបាន ឬមិនត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងគម្រោងចុងក្រោយ។  
  • សូមមើលការពិនិត្យ និងការសម្រេចចិត្តលើរបាយការណ៍ ESIA និងផែនការ ESMP ឡើងវិញសម្រាប់ព័ត៌មានអំពីការចូលរួមជាសាធារណៈនៅក្នុងដំណើរការធ្វើសេចក្តីសម្រេចអំពី ESIA។ 

• សូមមើលគេហទំព័ររបស់ហិរញ្ញធិការី ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ អ្នកម៉ៅការ អ្នកម៉ៅការបន្ត និងរដ្ឋាភិបាលប្រទេសជាម្ចាស់ផ្ទះសម្រាប់ព័ត៌មានអំពីនីតិវិធីផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេ ឬគោលការណ៍ណែនាំសម្រាប់ការទំនាក់ទំនង និងការប្រឹក្សាជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធ។ 
  • ប្រសិនបើព័ត៌មានណាមួយនេះមិនមានទេ សូមស្នើសុំតួអង្គសមស្រប បញ្ចេញជាសាធារណៈនូវព័ត៌មានលម្អិតជាក់លាក់ជាភាសាកំណើតរបស់អ្នក។ សូមមើលលើភាគីពាក់ព័ន្ធដើម្បីកំណត់វិធីទំនាក់ទំនងមួយចំនួនដែលមាន។ 
• ប្រសិនបើអ្នកមិនអាចទាក់ទងអ្នកម៉ៅការ និង/ឬអ្នកម៉ៅការបន្តដោយផ្ទាល់បានទេ សូមទាក់ទងទៅហិរញ្ញធិការី ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និង/ឬរដ្ឋាភិបាលប្រទេសជាម្ចាស់ផ្ទះដើម្បីសុំជំនួយ។ 
  • ប្រសិនបើអ្នកមិនអាចទាក់ទងដោយផ្ទាល់ទៅ ហិរញ្ញធិការី ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និង/ឬរដ្ឋាភិបាលប្រទេសជាម្ចាស់ផ្ទះបាននោះទេ សូមទាក់ទងទៅអ្នកដឹកនាំសហគមន៍ ឬអង្គការ CSO/NGO អាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលក្នុងតំបន់ ឬស្ថានទូត/ស្ថានកុងស៊ុលចិនដែលនៅជិតបំផុតដើម្បីសុំជំនួយ។ 
• ស្នើសុំសេចក្តីព្រាង និងច្បាប់ចម្លងចុងក្រោយនៃផែនការការចូលរួមនៃភាគីពាក់ព័ន្ធ និងឯកសារទាក់ទងនឹងគម្រោងផ្សេងទៀតទាំងអស់ រួមទាំងផែនទី ប្លង់ តារាង ដ្យាក្រាម ខិត្តបណ្ណ ការសិក្សាពីវិសាលភាព របាយការណ៍ ESIA ផែនការ ESMP និងឯកសារបច្ចេកទេសផ្សេងទៀត ក៏ដូចជាមតិសាធារណៈជាភាសាកំណើតរបស់អ្នក។ 
• ចូលរួមជាមួយក្រុមប្រឹក្សាសហការតាមដាន/គណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលសហគមន៍ ឬតែងតាំងសមាជិកដែលទុកចិត្តនៅក្នុងគ្រួសាររបស់អ្នក ឬសហគមន៍របស់អ្នកដើម្បីចូលរួម។ 
  • ពិភាក្សាជាមួយក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ អ្នកម៉ៅការ និង/ឬអ្នកជំនាញអំពីការគាំទ្រ និងវគ្គបណ្តុះបណ្តាលណាមួយលើជំនាញក្នុងការវាយតម្លៃ ការតាមដាន និងការរាយការណ៍ ដែលអ្នកប្រហែលជាត្រូវការ។ 
• ចូលរួមកិច្ចប្រជុំគម្រោងនៅពេលណាដែលអ្នកមានពេលវេលា។ 
  • ចែករំលែកមតិយោបល់លើការបង្កើត ហានិភ័យ ផលប៉ះពាល់ជាសក្តានុពល វិធានការកាត់បន្ថយ ជម្រើសជំនួស សកម្មភាពតាមដាន នីតិវិធីអនុវត្ត សំណង ជំនួយលើការផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅ ការស្តារជីវភាពរស់នៅ និងឱកាសការងារដែលមានសក្តានុពលរបស់គម្រោងនីមួយៗ។ 
  • សូមសួរសំណួរប្រសិនបើអ្នកមានបញ្ហាពិបាកយល់ពីចំណុចណាមួយនៃគម្រោង។  
  • លើកទឹកចិត្តក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការឱ្យអញ្ជើញអ្នកជំនាញមកពិភាក្សានាពេលខាងមុខ ដើម្បីពន្យល់ព័ត៌មានវិទ្យាសាស្ត្រ ឬបច្ចេកទេស។ 
  • រក្សាកំណត់ត្រាវត្តមាន និងការចូលរួមរបស់អ្នក — នៅលើក្រដាសឬនៅក្នុងទូរសព្ទរបស់អ្នក។ 
  • ស្នើសុំហិរញ្ញធិការី ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ អ្នកម៉ៅការ និងរដ្ឋាភិបាលប្រទេសជាម្ចាស់ផ្ទះ ទូទាត់ថ្លៃមធ្យោបាយធ្វើដំណើរ និងរ៉ាប់រ៉ងលើថ្លៃចំណាយផ្សេងទៀតដែលទាក់ទងនឹងការចូលរួម។ 
  • លៃលកពេលវេលាដើម្បីពិភាក្សាអំពីឯកសារជាមួយនឹងសមាជិកសហគមន៍ផ្សេងទៀត អង្គការ CSOs/NGOs និងអ្នកជំនាញដែលសមស្រប។ 
  • ផ្តល់មតិរិះគន់ស្ថាបនាដោយផ្ទាល់ ឬដោយអនាមិកទៅហិរញ្ញធិការី ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ អ្នកម៉ៅការ និងរដ្ឋាភិបាលប្រទេសជាម្ចាស់ផ្ទះ។ 
  • សាកសួរជាពិសេសទៅក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការអំពីរបៀបដែលមតិរបស់អ្នកត្រូវបានដាក់បញ្ចូលទៅនៅក្នុងផែនការគម្រោងក្នុងអំឡុងពេលកិច្ចប្រជុំនាពេលខាងមុខ ក៏ដូចជាអំពីឱកាសនាពេលខាងមុខដើម្បីចូលរួមក្នុងការសម្រេចចិត្តគម្រោង។  
  • ប្រសិនបើកិច្ចប្រជុំត្រូវបានកំណត់ពេលដែលមិនស័ក្តិសមសម្រាប់អ្នក សូមធានាថាអ្នករកអ្នកតំណាងសហគមន៍ដែលជឿទុកចិត្តបាន ឬអង្គការ CSO/NGO ដែលអាចមកតំណាងឱ្យអ្នកនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះ។  
    • ផ្តល់មតិជាលាយលក្ខណ៍អក្សរជាមុនសម្រាប់តំណាងសហគមន៍រូបនោះ ឬអង្គការ CSO/NGO ដើម្បីចែករំលែកជំនួសអ្នក។ 
      • ស្នើសុំឱ្យតំណាងសហគមន៍ ឬអង្គការ CSO/NGO ធ្វើកំណត់ហេតុ និងឯកសារគម្រោងផ្សេងទៀត បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំ។ 
    • ស្នើសុំច្បាប់ចម្លងផ្លូវការនៃកំណត់ហេតុប្រជុំ ឬសេចក្តីសង្ខេបរបសក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការ។ 
• ប្រសិនបើការប្រជុំត្រូវបានធ្វើឡើងនៅពេលដែលអ្នកមិនអាចទៅបាន ឬមិនបំពេញតាមតម្រូវការរបស់អ្នក សូមទាក់ទងទៅក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការដើម្បីសួរអំពី ជម្រើសនៃការណាត់ជួបផ្សេងទៀត។ 
  • ស្នើពេលវេលាប្រជុំ និងទីកន្លែងជួបជុំដែលនឹងស័ក្តិសមសម្រាប់អ្នក។ 
  • ស្នើសុំឱ្យក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការសម្របសម្រួលលើការពិភាក្សាជាមួយក្រុមតូចជាងនេះ ឬជាការសម្ភាសន៍សម្រាប់ក្រុមដែលងាយរងគ្រោះដើម្បីចូលរួម។ 
  • សុំឱ្យក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការបញ្ជូនអ្នកសម្របសម្រួលជាស្ត្រី និងអ្នកបកប្រែផ្ទាល់មាត់ដើម្បីកោះប្រជុំសម្រាប់តែស្ត្រី។ 
  • ស្នើសុំការគាំទ្រសេវាថែទាំកុមារ ឬធនធានផ្សេងទៀតពីក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការ ដូច្នេះអ្នកអាចចូលរួមកិច្ចប្រជុំទាំងនេះបាន។ 
• សម្រាប់ជនជាតិដើមភាគតិច សូមផ្តល់ ឬតម្កល់ទុក FPIC របស់អ្នកសម្រាប់គម្រោងនីមួយៗ។ 
  • ផ្តល់ការពន្យល់ជាលាយលក្ខណ៍អក្សរលម្អិតអំពីលក្ខខណ្ឌដែលភ្ជាប់មកជាមួយទម្រង់យល់ព្រមនេះ។ 
  • បន្ថែមហត្ថលេខា ឬស្នាមមេដៃរបស់អ្នក ដើម្បីរៀបចំឯកសារផ្លូវការទាក់ទងនឹងការយល់ព្រមរបស់អ្នក។ 
  • រក្សាច្បាប់ចម្លងដែលបានចុះហត្ថលេខានៃឯកសារនេះសម្រាប់កំណត់ត្រាផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នក។  
• រាយការណ៍ពីករណីណាមួយនៃការបោកបញ្ឆោត ការជ្រៀតជ្រែក ការបង្ខិតបង្ខំ ការរើសអើង និងការបំភិតបំភ័យចំពោះយន្តការបណ្តឹងសាទុក្ខកម្រិតគម្រោងរបស់ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍ និងអ្នកម៉ៅការ យន្តការឆ្លើយតបបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍របស់ហិរញ្ញធិការី និងមធ្យោបាយផ្សេងទៀតដែលមាននៅក្នុងប្រទេសជាម្ចាស់ផ្ទះរបស់អ្នក។ 
  • សូមមើលការបង្កើត និងថែទាំយន្តការនៃបណ្តឹងសាទុក្ខ្ខ សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីរបៀបដាក់ពាក្យបណ្តឹង ឬក្ដីកង្វល់។ 

• Mekong Partnership for the Environment, "Public Participation Plan Template," Guidelines on Public Participation in Environmental Impact Assessment in the Mekong Region, First Edition, March 2017, View the PDF.
• People of Asia for Climate Solutions (PACS) et al., “A Guide for Engaging Chinese Stakeholders in the Framework of the Belt and Road Initiative,” June 2022, View the Sample Cover Letter or View the Full Communication Guide.
• World Bank, “Stakeholder Engagement Plan Template,” Environmental and Social Framework, 2018, View the PDF.

• Accountability Framework, "Operational Guidance on Free, Prior and Informed Consent: Requirements, Best Practices, and Practical Considerations for Companies to Fulfil Their Obligation to Secure the Free, Prior and Informed Consent (FPIC) of Indigenous Peoples and Local Communities," May 2020, View the PDF.
• Asian Development Bank (ADB), “Strengthening Participation for Development Results: An Asian Development Bank Guide to Participation,” February 2012, View the PDF for Desktop or View the ePublication for Mobile.
• Christina Hill, Serena Lillywhite, and Michael Simon, "Guide to Free Prior and Informed Consent," Oxfam Australia, June 2010, View the PDF.
• Food and Agriculture Organization (FAO) of the United Nations (UN), "Free Prior and Informed Consent: An Indigenous Peoples’ Right and A Good Practice for Local Communities: Manual for Project Practitioners," View the PDF.
• Forest Stewardship Council (FSC), "FSC Guidelines for the Implementation of the Right to Free, Prior, and Informed Consent (FPIC)," March 9, 2021, View the PDF.
• Global Infrastructure Hub (GI Hub), “Stakeholder Identification, Engagement and Empowerment,” View the Website.
• International Accountability Project (IAP), "Community Action Guide on Community-Led Research," View the PDF, View the Checklist, or View the Survey Template.
• International Finance Corporation (IFC), "Doing Better Business Through Effective Public Consultation and Disclosure: A Good Practice Manual," October 1998, View the PDF.
• International Finance Corporation (IFC), “Stakeholder Engagement: A Good Practice Handbook for Companies Doing Business in Emerging Markets,” May 2007, View the Website.
• International Union for Conservation of Nature (IUCN), "Guidance Note: Stakeholder Engagement in IUCN Projects," Environmental & Social Management System (ESMS), Version 2.1, May 2021, View the PDF.
• Oxfam, "Free Prior and Informed Consent Manuals (FPIC)," July 14, 2020, View the Collection.
• Reidar Kvam, “Meaningful Stakeholder Engagement,” Inter-American Development Bank (IADB), A Joint Publication of the Multilateral Financial Institutions Group on Environmental and Social Standards, 2019, View the PDF.
• SynTao-Sustainability Solutions and China International Contractors Association (CHINCA), “Community Engagement Handbook for Chinese International Contractors,” 2021 Edition, View the PDF.
• Taylor Kennedy, Tim Martin, and Margaret Lee, "The Practice of FPIC: Insights from the FPIC Solutions Dialogue," RESOLVE, 2021, View the Website.
• United Nations Collaborative Programme on Reducing Emissions from Deforestation and Forest Degradation in Developing Countries (UN-REDD Programme), "Guidelines on Free, Prior and Informed Consent," January 2013, View the PDF.
• United Nations Development Programme (UNDP), “Guidance Note: Stakeholder Engagement,” UNDP Social and Environmental Standards (SES), July 2022, View the PDF.

• International Association for Public Participation (IAP2), “IAP2 Spectrum of Public Participation,” 2018, View the PDF.
• Pierre Andre et al., “Public Participation: International Best Practice Principles,” International Association of Impact Assessment (IAIA), Special Publication Series No. 4, August 2006, View the PDF.

¹ Ministry of Environmental Protection (MEP) (now Ministry of Ecology and Environment (MEE)), “Guidance on Promoting Green Belt and Road,” April 2017.

² MEP, “The Belt and Road Ecological and Environmental Cooperation Plan,” May 2017.

³ MEE, “Guiding Opinions on Promoting Investment and Financing to Address Climate Change,” October 2020.

⁴ Green Finance Initiative and Green Finance Committee (GFC), “Green Investment Principles (GIP) for the Belt and Road,” 2018; GFC et al., “Environmental Risk Management Initiative for China’s Overseas Investment,” September 2017; Ministry of Commerce (MOFCOM) and MEE, “New Guidelines for Green Development in Overseas Investment and Cooperation,” July 2021; State-owned Assets Supervision and Administration Commission of the State Council (SASAC), “Measures for the Supervision and Administration of Overseas Investment by Central Enterprises,” January 2017.

⁵ GFC et al., “Environmental Risk Management Initiative.”

⁶ China Banking Regulatory Commission (CBRC) and China Insurance Regulatory Commission (now China Banking and Insurance Regulatory Commission (CBIRC)), “Key Performance Indicators of Green Credit Implementation,” 2014.

⁷ CBRC and CIRC, “Key Performance Indicators;” Bank of China (Hong Kong) (BOCHK), “Sustainability Policy,” 2021.

⁸ ​​Export-Import Bank of China (China Exim Bank), “Guidelines for Environmental and Social Impact Assessment for Project Loans of the China Export and Import Bank,” 2007.

⁹ ​​CBRC and CIRC, “Guidelines on Regulating the Banking Industry in Serving Enterprises’ Overseas Development and Strengthening Risk Control,” January 2017.

¹⁰ Ibid.

¹¹ China Development Bank (CDB), “CDB Culture Manual,” 2016.

¹² BOCHK, “Sustainability Policy.”

¹³ CDB, “Culture Manual.”

¹⁴ SynTao and China International Contractors Association (CHINCA), “Community Engagement Handbook for Chinese International Contractors-北京商道纵横信息科技有限责任公司,” 2021.

¹⁵ Responsible Minerals Initiative (RMI) and Responsible Cobalt Initiative (RCI), “Cobalt Refiner Supply Chain Due Diligence Standard (version 2.0),” 2021.

¹⁶ China Chamber of Commerce Metals, Minerals and Chemicals Importers and Exporters (CCCMC), “Guidelines for Social Responsibility in Outbound Mining Investments,” 2017.

¹⁷ SynTao and CHINCA, “Community Engagement Handbook.”

¹⁸ Ibid.

¹⁹ RMI and RCI, “Cobalt Refiner Supply.”

²⁰ State Council, “Nine Principles on Encouraging and Standardizing Outward Investment,” October 2006.

²¹ SynTao and CHINCA, “Community Engagement Handbook.”

²² Ibid.

²³ Ibid.

²⁴ Ibid.

²⁵ CCCMC et al., “Guidance for Sustainable Natural Rubber,” 2017.

²⁶ State Forestry and Grassland Administration (SFGA) and Ministry of Commerce (MOFCOM), “Guide on Sustainable Overseas Forest Management and Utilization by Chinese Enterprises,” 2009; China Three Gorges Corporation (CTG), “CTG Sustainable Development Policy,” 2017; CCCMC et al., “Sustainable Natural Rubber;” SynTao and CHINCA, “Community Engagement Handbook.”

²⁷ SynTao and CHINCA, “Community Engagement Handbook.”

²⁸ CHINCA, “Draft Revisions to Guide on Social Responsibility for Chinese International Contractors,” July 2021.

²⁹ MOFCOM and MEP, “Guidelines for Environmental Protection in Foreign Investment and Cooperation,” February 2013; China-ASEAN Investment Cooperation Fund (CAF), “Social Responsibility and Environmental Protection Guidelines for Investments in the ASEAN Region,” 2014.

³⁰ SFGA and MOFCOM, “Sustainable Overseas Forest Management.”

³¹ CHINCA and Dagong Global Credit Rating, “Guidelines of Sustainable Infrastructure for Chinese International Contractors (SIG),” June 2017.

³² MOFCOM, Ministry of Foreign Affairs (MFA), and SASAC, “Circular to Regulate the Overseas Investment and Cooperation of Chinese Companies,” June 2008; National Development and Reform Commission (NDRC) et al., “Code of Conduct for the Operation of Overseas Investments by Private Enterprises,” December 2017.

³³ SynTao and CHINCA, “Community Engagement Handbook.”

³⁴ Ibid.

³⁵ MEP, “Belt and Road Ecological.”

³⁶ CAF, “Investments in the ASEAN Region;” CCCMC, “Outbound Mining Investments;” CCCMC, “Chinese Due Diligence Guidelines for Responsible Mineral Supply Chains,” 2015; SynTao and CHINCA, “Community Engagement Handbook.”

³⁷ RMI and RCI, “Cobalt Refiner Supply;” CCCMC et al., “Sustainable Natural Rubber.”

³⁸ MOFOM, MFA, and SASAC, “Circular to Regulate.”

³⁹ CCCMC et al., “Sustainable Natural Rubber.”

⁴⁰ SynTao and CHINCA, “Community Engagement Handbook.”

⁴¹ SFGA and MOFCOM, “Sustainable Overseas Forest Management;” NDRC and National Energy Administration (NEA), “Vision and Actions on Energy Cooperation in Jointly Building Silk Road Economic Belt and 21st-Century Maritime Silk Road,” 2017; SynTao and CHINCA, “Community Engagement Handbook.”

⁴² CCCMC et al., “Sustainable Natural Rubber.”

⁴³ SFGA and MOFCOM, “Sustainable Overseas Forest Management.”

⁴⁴ CHINCA, “Draft Revisions.”

⁴⁵ SynTao and CHINCA, “Community Engagement Handbook.”

⁴⁶ CAF, “Investments in the ASEAN Region.”

⁴⁷ CCCMC, “Outbound Mining Investments;” CTG, “Sustainable Development Policy.”

⁴⁸ Ibid.

⁴⁹ Ibid.

⁵⁰ Ibid; CAF, “Investments in the ASEAN Region.”

⁵¹ CCCMC, “Outbound Mining Investments.”

⁵² MOFCOM and MEE, “New Guidelines.”

⁵³ CCCMC, “Outbound Mining Investments.”

⁵⁴ CCCMC et al., “Sustainable Natural Rubber.”

⁵⁵ Ibid.  

⁵⁶ CHINCA, "Guide on Social Responsibility for Chinese International Contractors," September 2012.

⁵⁷ SFGA and MOFCOM, “Sustainable Overseas Forest Management.”

⁵⁸ CHINCA, “Guide on Social Responsibility;” MOFOM, MFA, and SASAC, “Circular to Regulate;” CCCMC, “Outbound Mining Investments.”

⁵⁹ NDRC et al., “Code of Conduct.”

⁶⁰ CHINCA, “Draft Revisions;” SynTao and CHINCA, “Community Engagement Handbook;” SASAC, “Measures for the Supervision;” MOFCOM, “Provisions on Standardizing Competition in Foreign Investment and Cooperation,” March 2013; MOFCOM, “Administrative Measures on Outbound Investment,” September 2014; MOFCOM and MEP, “Guidelines for Environmental Protection;” MOFCOM et al., “Provisional Measures for Recording Bad Credit in the Fields of Outbound Investment and Cooperation and Foreign Trade,” July 2013; MOFCOM, MFA, and SASAC, “Circular to Regulate;” NDRC, “Measures for the Administration of Overseas Investment of Enterprises,” December 2017; NDRC et al., “Code of Conduct;” State Council, “Regulations on the Administration of Foreign Contracted Projects,” July 2017; MOFCOM, “Measures for the Administration of Foreign Aid (Trial),” 2014; China International Development Cooperation Agency (CIDCA), MFA, and MOFCOM, “Measures for the Administration of Foreign Aid,” August 2021; MOFCOM et al., “Guideline for Promoting High-quality Development of Overseas Contracted Projects,” August 2019; CBRC and CIRC, “Guidelines on Regulating;” CHINCA, “Administrative Measures for the Credit File of Member Enterprises of the China International Contractors Association,” 2018; CTG, “Sustainable Development Policy;” Sinohydro, “Sustainable Development Policy;” SFGA and MOFCOM, “Sustainable Overseas Forest Management.”

⁶¹ CHINCA, “Draft Revisions;” SynTao and CHINCA, “Community Engagement Handbook.”

⁶² International Best Practice is based on Asian Development Bank (ADB), "Safeguard Policy Statement," 2009; Asian Infrastructure Investment Bank (AIIB), "Environmental and Social Framework," 2021; World Bank, "Environmental and Social Framework," 2018; Mekong Partnership for the Environment, "Guidelines on Public Participation in Environmental Impact Assessment in the Mekong Region," First Edition, 2017.